W momencie pisania tego posta, właśnie kończą się obchody Chińskiego Nowego roku. Żegnamy się z rokiem kozy (lub według Japońskiej transkrypcji owcy), a witamy rok małpy.
Według chińskiej mitologii małpa, ponieważ sprawuje władzę nad złymi duchami może zapewnić ludziom sukces, zdrowie i pomylność. Chińczycy proszą ją o pomoc w przypadku choroby i innych niebezpieczeństw (źródło). Wszystkich Chińskich znaków zodiaku jest 12: 鼠 Szczur, 牛 Bawół, 虎 Tygrys, 兔 Królik, 龍 Smok, 蛇 Wąż, 馬 Koń, 羊 Owca lub Koza, 猴 Małpa, 雞 Kogut, 狗 Pies, 豬 Świnia.
Do obchodów Chińskiego Nowego Roku przygotowania trwają cały poprzedzający go miesiąc. W tym roku, trzy dni tego najważniejszego Chińskiego święta wypadają ósmego, dziewiątego i dziesiątego lutego, ale całkowite obchody będą trwały nawet do końca miesiąca. Dni Chińskiego Nowego Roku to również święto wiosny. Zwłaszcza w południowych Chinach z nadejściem lutego, gdy wypada Chiński Nowy Rok wszystko budzi się do życia z zimowego snu. W Hongkongu, obok późnej jesieni jest to też najlepszy sezon w roku pod względem pogody. Mieszkańcy Hongkongu oraz Chin Kontynentalnych mają w tym czasie długie wakacje. W zależności od firmy, może to być nawet tydzień wolnego.
Hongkończycy zazwyczaj spędzają te dni rodzinnie. Udają się do świątyń, odwiedzają krewnych i znajomych. W czasie trzech dni nowego roku jedzone są świąteczne potrawy. W wigilię nowego roku spożywana jest noworoczna wieczerza i domownicy wręczają sobie prezenty. Przypomina to trochę tradycję Polskiego Bożego Narodzenia.
Obowiązkową potrawą spożywaną w czasie Chińskiego Nowego Roku jest ciasto z białej rzodkwi (radish cake). Jest to bardziej pudding niż ciasto o żelowej konsystencji, robiony na słodko lub wytrawnie z chińską kiełbaską. W słodkiej wersji może być z kasztanami lub migdałami. Ja próbowałam wersji zarówno na słodko z kasztanami, jak i na wytrawnie. Ani jedna, ani druga wersja nie przepadła mi do gustu. Ciasto ma mdły smak, bardzo inny od jedzenia do którego przywykłam. W okresie Nowego Roku ciasto sprzedawane jest tu w każdym supermarkecie, jednak dużo Chińczyków przygotowuje je w domu. Już na dwa tygodnie przed świętem można spotkać na ulicy ludzi niosących właśnie zakupioną gigantyczną rzodkiew.
Ciasto z białej rzodkwi przynosi się też odwiedzając znajomych i rodzinę. Innym popularnym prezentem zabieranym w odwiedziny, są czekoladki lub ciasteczka, koniecznie okrągłe. Okrągły kształt ma przynieść domownikom szczęście i dostatek.
W domach oraz w firmach (na przykład na recepcji) ustawiane są złote łódeczki wypełnione czekoladkami, imitującymi monety.
Jedzenie też zabiera się do świątyń. Bogom przynosi się zwłaszcza okrągłe owoce, takie jak pomarańcze, mandarynki i jabłka. Te ostatnie mają często napis w chińskich znakach, wyrażający życzenia dostatku w nowym roku.
W świątyniach ludzie zapalają kadzidła i “obmywają” się kadzidłowym dymem, aby bogowie przynieśli im pomyślność w spełnianiu ich marzeń.
W wielu miejscach ustawiane są też tablice, na których można zapisać swoje życzenia na nowy rok. W innych miejscach można przywiesić karteczki lub tabliczki z życzeniami.
Przed wejściem do świątyń sprzedawane są dewocjonalia, takie jak dzwoneczki, figurki ze znakiem zodiaku i kolorowe wiatraczki. Kolorowe wiatraczki, kręcąc się mają odstraszać złe duchy. Stoiska połyskują ozdobami, a dominującymi kolorami są złoty i czerwony.
Udekorowane są również wejścia do budynków i osiedli mieszkalnych.Tuż przed Nowym Rokiem na drzwiach wejściowych przyklejane są obrazki z Chińskimi znakami, w których zapisane są życzenia dobrobytu dla domowników.
W dni Chińskiego Nowego Roku rodzice ubierają swoje małe pociechy w noworoczne ubranka. Dla dziewczynki jest to zazwyczaj czerwona lub różowa sukienka oraz pelerynka z futerkiem, a dla chłopca tradycyjny kubraczek i spodenki.
Innym elementem noworocznej tradycji jest wręczanie niezamężnym osobom czerwonych kopert z pieniędzmi. Zazwyczaj takie koperty wręcza się młodszym członkom rodziny, w pracy podwładnym lub osobom na niższych stanowiskach, ale zdarza się też, że ktoś wręczy taką kopertę młodej nieznanej osobie spotkanej po prostu na ulicy. W kopercie znajdują się niewielkie kwoty, które mają zapewnić szczęście w znalezieniu majętnego partnera.
W Hong Kongu Chiński Nowy Rok ma też charakter komercyjny. Większość sklepów jest udekorowana noworocznymi ozdobami, a witrynach sklepowych przedstawiany jest w tym roku wizerunek małpy. Sklepy zachęcają noworocznymi promocjami. W galeriach handlowych ustawione są noworoczne ekspozycje, a mieszkańcy tłumnie odwiedzają je choćby po to, aby zrobić sobie zdjęcie.
W trakcie obchodów Nowego Roku, przy wielu okazjach na ulicy można spotkać tańce lwów. Dwaj męszczyźni przybrania w kukłę lwa tańczą do akompaniamentu bębnów i talerzy. Lew to symbol symbol potęgi, dostojeństwa i szczęścia ( źródło ). Ja miałam szczęście zobaczyć taki taniec na dwa dni po Nowym Roku w centrum handlowym, gdzie tańczący lew przechodził od stoiska do stoiska, aby przynieść szczęście w biznesie i oczywiście zrobić atrakcję dla kupujących.
Szczegółowo o obchodach trzech świątecznych dni Chińskiego Nowego Roku i związanej z tym tradycji napisała na swoim blogu Kasia z Hong Kong Dreaming. Zainteresowanych szczegółami, zachęcam do przeczytania jej aż pięciu wpisów na ten temat.
Galeria:
Jestem tu już drugi rok, a dopiero teraz dowiaduję się tego wszystkiego. Bardzo interesujący wpis!